Bu gün Almaniyadakı Sovet Silahlı Qüvvələri Qrupun yaranma günüdür. Mən və mənim kimi yüzlərlə azərbaycanlı Avropanın mərkəzində bu orduda hərbi xidmət keçib. Onların hər birini qalib ordunun əsgər və zabiti olduğuna görə təbrik edirəm.

80 il əvvəl, 9 iyun 1945-ci ildə Almaniyada Sovet Silahlı Qüvvələrinin Xilas Qrupu yaradıldı. 1954-cü ildə o, Almaniya Sovet Silahlı Qüvvələri Qrupuna, 1989-cu ildə isə Qərb Qüvvələri Qrupuna çevrildi. O vaxtdan bəri 9 iyun daha çox Almaniya Sovet Silahlı Qüvvələri Qrupu Günü kimi tanınan, yaddaqalan tarix kimi qeyd olunur.

Almaniyadakı Sovet Silahlı Qüvvələri Qrupu bu ölkədə yerləşən xaricdəki silahlı qüvvələrin dünyanın ən böyük əməliyyat-strateji birliyi idi. SSRİ Silahlı Qüvvələrinin (1945-1991), MDB Birləşmiş Silahlı Qüvvələrinin (1992) və Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələrinin (1992-1994) tərkibində olub.

Almaniyadakı Sovet Silahlı Qüvvələri Qrupu o zamanlar NATO silahlı qüvvələrinin yaxınlığında yerləşən sovet qoşunlarının ən böyük hərbi birliyinə çevrildi və döyüşə tam hazır sayılırdı. Qrupun əsasını 1-ci, 2-ci Belarusiya və 1-ci Ukrayna Cəbhələrinin qoşunları təşkil edirdi.

Almaniyadakı Sovet Silahlı Qüvvələri Qrupun ilk baş komandanı, eyni vaxtda Almaniyada Sovet Hərbi Administrasiyasının rəisi olmuş Sovet İttifaqının Marşalı Georgi Jukov idi. Xilas qrupunun qoşunları qərbdən Müttəfiq qoşunları ilə həmsərhəd idi, şərqdən sərhəd Oder və Neisse çayları boyunca, cənubdan isə Çexoslovakiya ilə sərhədi idi.

Qrupun baş ofisi əvvəlcə Potsdamda yerləşirdi və 1946-cı ildə Berlin ətrafına - Vyunsdotrfa köçürüldü. Qrupun qoşunlarının yerləşdirilməsi məsələsi əsasən keçmiş Vermaxt bazalarından istifadə etməklə həll edildi.

Sovet qoşunları 1945-ci ildən 1994-cü ilə qədər Almaniya ərazisində yerləşdi. Almaniyadakı Sovet Silahlı Qüvvələri Qrupunda SSRİ-nın 8,5 milyondan çox vətəndaşı xidmət edirdi. Qrupun ilkin gücü təxminən 1,5 milyon əsgər və zabit, 1949-cu ilə qədər təxminən 3 milyon nəfər, geri çəkildiyi ildə isə təxminən 600 min hərbçi idi. Sovet Ordusunun bu hücum qrupu, lazım gələrsə, sovet hərbi strateqlərinin planlarına uyğun olaraq, NATO qoşunlarına xəncər tank zərbəsi endirmək və Qərbi Avropanı İngilis Kanalına "soxmaq" iqtidarında idi.

Ədalət Abdinov

Globkom.info