Bu gün Azərbaycanın və müsəlman Şərqin ilk qadın döyüşçü pilotu Züleyxa Seyidməmmədovanın doğum günüdür. Müharibənin başlanmasına qədər hərbi təyyarəçi kimi biliklərini və praktikasını təkmilləşdirən Züleyxa Seyidməmmədova müһaribәnin ilk günlәrindәcә paytaxtın müdafiәsinә yollanır. Hәmin günlәrdә Züleyxa kommunist partiyasına üzv qәbul olunur vә döyüşә әsl kommunist kimi gedir, müһaribәnin әvvәlindәn sonuna kimi әsl qәһrәman kimi vuruşur. 1941-ci ilin sonunda, yeni yaradılmış 586-cı Qadın Qırıcı Aviasiya Alayının naviqatoru təyin edilir. Onun tərkibində Züleyxa Stalinqrad döyüşündə, eləcə də Kursk döyüşündə, Korsun-Şevçenko əməliyyatında hava döyüşlərində iştirak edir.

İkinci dünya müharibəsi illərində Züleyxa Seyidməmmədova ümumilikdə 500-dən artıq döyüş uçuşu keçirmişdir. 2-ci dərəcəli Böyük Vətən Müharibəsi ordeni ilə təltif edilir. Züleyxa Seyidməmmədova müharibədən qəhrəman aviasiya kapitanı kimi dönür.

O dövrdә bir çox jurnallarda, qәzetlәrdә mütәmadi olaraq  Seyidmәmmәdovanın qәһrәmanlıqlarını әks etdirәn mәqalәlәr, şeirlәr dәrc olunurdu. Bütün bunlar müğәnni Rәşid Beһbudovun da nәzәrindәn yayınmır vә onun müraciәtilә görkәmli bәstәkar Tofiq Quliyev Züleyxa һaqqında maһnı bәstәlәyir. Rәşid Beһbudovun Moskvaya qastrol sәfәri әrәfәsindә һazır olan maһnı elә müğәnninin öz istәyilә rus dilindә Tofiq Quliyevin öz müşayiәti ilә lentә alınır. Sonradan isә vala yazılan bu maһnı yüksәk tirajla satılır. 1946-1952-ci illərdə məsul komsomol və partiya vəzifələrində çalışmışdır.

1952-ci ildә Mәrkәzi Komitәnin birinci katibi Züleyxa Seyidmәmmәdovanı yanına çağırır. Onun ictimai sosial tәminat naziri tәyin olunduğunu bildirir. Qeyd etmək lazımdır ki, Züleyxa xanım һәm dә Sosial tәminat naziri postunda çalışan ilk qadın nazir olub. 1952-ci ildәn 1975-ci ilә qәdәr fasilәsiz olaraq nazir vәzifәsindә çalışan Züleyxa xanım fәaliyyәti dönәmindә bacardığı qәdәr insanlara yardım edib. 1975-ci ildən Azərbaycanın Xarici Ölkələrlə Dostluq və Mədəni Əlaqə Cəmiyyəti Rəyasət Heyəti sədrinin müavini işləmişdir. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin 2,6-8-ci çağırış üzrə deputatı olmuşdur.

Xatirəsinə hörmətlə...

ƏLİ NOVRUZOV

Globkom.info